System kaucyjny – obowiązki przedsiębiorców

Od 2025 r. w Polsce ma obowiązywać system kaucyjny. Część odpadów powstających z opakowań, które planuje się objąć systemem kaucyjnym, obecnie zbierana jest razem z innymi odpadami komunalnymi.

Ważne: Kaucja to określona kwota pieniężna pobierana w momencie sprzedaży produktu (będącego napojem) w opakowaniu na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku od użytkownika końcowego tego napoju i zwracana w momencie zwrotu opakowania objętego systemem kaucyjnym albo odpadu opakowaniowego powstałego z opakowania objętego tym systemem.

Założenia systemu kaucyjnego:

  • obejmie jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 litrów, szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do 1 litra,
  • w ramach systemu kaucyjnego przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem zobowiązani zostaną do umieszczania na tych opakowaniach oznakowania określającego wysokość kaucji,
  • przy sprzedaży napojów w opakowaniach jednorazowego albo wielokrotnego użytku objętych systemem kaucyjnym do ceny napojów doliczona zostanie kaucja,
  • przy zwrocie opakowań w celu odzyskania kaucji nie będzie wymagane okazanie paragonu, ponieważ opakowania objęte systemem będą odpowiednio oznakowane,
  • wszystkie jednostki handlowe, niezależnie od ich powierzchni, będą pobierały kaucję, jeżeli oferują napoje w opakowaniach objętych systemem,
  • puste opakowania objęte systemem kaucyjnym będzie można zwracać w jednostkach handlowych o powierzchni powyżej 200 m2,
  • jednostki handlowe o powierzchni poniżej 200 m2 będą mogły dobrowolnie przystąpić do systemu w zakresie zbierania pustych opakowań i zwracania kaucji,
  • możliwe będzie tworzenie punktów zbierania pustych opakowań poza jednostkami handlowymi.

Zasady działania systemu kaucyjnego:

  • przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym będą tworzyli ten system za pośrednictwem podmiotu reprezentującego,
  • przedsiębiorcy będą obowiązani osiągnąć określone poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu,
  • zgodnie z zasadą rozszerzonej odpowiedzialności producenta, wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym będą finansowali ten system, wprowadzający będą ponosili koszty związane m. in. ze zbiórką, odbieraniem i transportem opakowań i odpadów, prowadzeniem ewidencji i rozliczaniem kaucji,
  • system będzie dodatkowo finansowany z niezwróconej kaucji oraz ze sprzedaży materiałów pochodzących z recyklingu,
  • pobrana kaucja będzie przekazywana do podmiotu reprezentującego, a wszelkie rozliczenia finansowe będą dokonywane w okresie nie dłuższym niż miesięczny,
  • dopuszcza się funkcjonowanie na rynku kilku operatorów systemu kaucyjnego.

Wskazówka: Wysokość kaucji za jedną sztukę opakowania ma wynosić dla:

  • butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3 litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, z wyłączeniem szklanych lub metalowych butelek na napoje, których zakrętki i wieczka są wykonane z tworzyw sztucznych – 0,50 zł,
  • puszek metalowych o pojemności do 1 litra – 0,50 zł,
  • butelek szklanych wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra – 1,00 zł.

Podstawa prawna: