Obowiązki pracodawcy i pracownika – szczególnie ważne w czasie powodzi

Pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pacy. I to nawet w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak powódź. Oznacza to, że pracodawca powinien podjąć wszelkie możliwe działania mające na celu minimalizację ryzyka dla zdrowia i życia pracowników, a w przypadku bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia, pracodawca zobowiązany jest wstrzymać pracę i nakazać pracownikom opuszczenie miejsca zagrożenia.

Razem z przemieszczaniem się fali powodziowej kolejne miejsca są zagrożone zalaniem. Czujność muszą zachować zwłaszcza pracodawcy, którzy odpowiadają za życie i zdrowie swoich pracowników.

Ochrona zdrowia i bezpieczeństwa pracowników

Zgodnie z art. 207 par. 1 i 2 kodeksu pracy, pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 237(11) par. 2. Co więcej, pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:

1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,

2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,

3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,

4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,

5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,

6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,

7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy, nawet w sytuacjach nadzwyczajnych, takich jak powódź. Pracodawca powinien zatem podjąć wszelkie możliwe działania mające na celu minimalizację ryzyka dla zdrowia i życia pracowników. Przepisy BHP wymagają, aby pracodawca monitorował warunki pracy i zapewniał odpowiednie środki ochrony osobistej, jeżeli praca w zakładzie jest możliwa, mimo powodzi.

Zobacz także: Uprawnienia pracowników i pracodawców z tytułu powodzi

Informacja i ewakuacja

Pracodawcy powinni też pamiętać o obowiązku, jaki nakłada na nich art. 209(2) par. 1 k.p. w przypadku wystąpienia zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników. W myśl tego przepisu pracodawca ma obowiązek niezwłocznie poinformować pracowników o zagrożeniach i dostarczyć odpowiednie instrukcje, umożliwiające im przerwanie pracy oraz oddalenie się w bezpieczne miejsce.

Co więcej, w przypadku bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia, pracodawca zobowiązany jest wstrzymać pracę i nakazać pracownikom opuszczenie miejsca zagrożenia. Pracodawca nie może wznowić pracy, dopóki zagrożenie nie zostanie całkowicie usunięte.

Zgodnie zaś z art. 209(3) kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa – nawet bez porozumienia z przełożonym – na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych. Pracownicy mają więc prawo podjąć działania w celu uniknięcia niebezpieczeństwa nawet bez porozumienia z przełożonym. A pracownicy, którzy podejmą takie działania, nie mogą ponosić negatywnych konsekwencji, pod warunkiem, że nie zaniedbali swoich obowiązków.

Podstawa prawna: