Dotychczasowe brzmienie przepisów
Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definiują budowlę jako obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem. Definicja ta obowiązuje od roku 2002 i mimo, że miała służyć usunięciu wątpliwości interpretacyjnych, tak się nie stało. W dalszym ciągu podatnicy nie byli i nie są w stanie w sposób bezsporny stwierdzić, czy dany obiekt powinien zostać zakwalifikowany jako budowla. Dodatkowo, odwołanie się przez ustawodawcę do przepisów ustaw niepodatkowych, zdaniem Trybunału wyrażonym we wskazanym wyroku, uniemożliwiało podatnikom prawidłowe ustalenie przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości, co nie powinno mieć w ogóle miejsca.
Nadchodzące zmiany
W związku z powyższym – a przede wszystkim w związku z wyrokiem TK – pojawiła się nowa propozycja zdefiniowania budynku oraz budowli, tak, aby wynikała ona wprost z przepisów ustawy podatkowej, ale również by zminimalizować ryzyko niejasności w kwalifikowaniu obiektów na gruncie podatku od nieruchomości. I tak, zgodnie z nowymi przepisami:
- budynek – będzie to obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, który posiada fundamenty i dach, z wyłączeniem obiektu, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach, albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym jego przeznaczenie jest pojemność,
- budowla – zgodnie z nowelizacją będą to m. in. obiekty niebędące budynkami, wymienione w załączniku nr 4 do ustawy (np. płyta stadionu, amfiteatr, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, obiekty do gromadzenia materiałów, których podstawowym parametrem technicznym jest pojemność, tunele, ogrodzenia, składowiska odpadów itp.), elektrownie w zakresie ich części budowlanych, przyłącza czy urządzenia instalacyjne i in., wzniesione w wyniku robót budowlanych, także w przypadku, gdy stanowią część obiektu niewymienionego w ustawie.
Dla podatników bardzo istotny jest zwłaszcza zapis dotyczący obiektów takich jak silosy czy zbiorniki, bowiem to ich najczęściej dotyczyły spory z organami w zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości. W znowelizowanych przepisach z pojęcia budynku będzie wykluczony obiekt, w którym są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach, albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej, których podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym ich przeznaczenie jest pojemność, nawet wtedy, gdy posiadają wszystkie cechy definicyjne budynku.
Co równie istotne to fakt, że w znowelizowanych przepisach zostanie utrzymana zasada pierwszeństwa klasyfikacji obiektu jako budynku – oznacza to, że podatnik w pierwszej kolejności powinien ustalić, czy dany obiekt jest budynkiem, a jeśli nie jest, to dopiero w następnej kolejności podatnik weryfikuje, czy może zostać zakwalifikowany jako budowla (czy spełnia przesłanki uznania obiektu za budowlę).
Jednocześnie ustawodawca – idąc w ślad za wyrokiem TK – rezygnuje z odwołania w definicjach do prawa budowlanego. Po zmianach określenie, czy dany obiekt jest budynkiem czy budowlą będzie następowało wyłącznie na podstawie przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Trwałe związanie z gruntem
Przewiduje się wprowadzenie definicji trwałego związania z gruntem – czyli takiego połączenia obiektu budowlanego z gruntem, które zapewnia temu obiektowi stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym niezależnym od działania człowieka, mogącym zniszczyć, spowodować przemieszczenie lub przesunięcie się obiektu na inne miejsce. Trwałe związanie z gruntem nie wystąpi więc w sytuacji, w której dany obiekt został jedynie posadowiony na gruncie w ten sposób, że stawia opór czynnikom zewnętrznym, a brak jest natomiast elementu przyłączenia (np. kontenery mobilne).
Podstawa prawna: