W oparciu o art. 306 ust. 2 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny pracownik powołany do terytorialnej służby wojskowej otrzymywał od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych dla ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Odprawa nie przysługiwała w razie ponownego powołania do tej samej służby.
Pracodawcy zatrudniającemu pracownika będącego żołnierzem rezerwy albo będącego żołnierzem OT pełniącym służbę wojskową rotacyjnie przysługuje świadczenie pieniężne za dni, w których pełnili oni służbę wojskową. Świadczenie to obejmuje wyłącznie rekompensatę kosztów bez kwot wynagrodzenia, poniesionych przez pracodawcę z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nowego pracownika w celu zastępstwa nieobecnego pracownika lub z tytułu powierzenia tego zastępstwa innemu pracownikowi zatrudnionemu dotychczas u tego pracodawcy, a także wypłaty żołnierzowi OT tej właśnie odprawy. Zasadniczo zatem pracodawca uzyskiwał zwrot kosztów odprawy, w tym celu musiał złożyć wniosek, na którego podstawie dokonywane było ustalenie prawa do zwrotu i ostatecznie zwrot. Obowiązek wypłaty odprawy wymagał zaangażowania środków, a uzyskanie zwrotu – zaangażowania czasowego chociażby w przygotowane wniosku.
Zniesienie prawa do odprawy
W oparciu o postanowienia ustawy z 1 października 2024 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy usunięto z art. 306 ustawy o obronie Ojczyzny ust. 2, który ustanawiał prawo do odprawy. Od tego też dnia pracodawcy nie są obowiązani do wypłacania tego świadczenia powołanym do OT pracownikom.
Świadczenie początkowe
W miejsce odprawy wprowadzono świadczenie początkowe.
Przykład: Pracownik powołany do OT zarabia minimalne wynagrodzenie za pracę. W jakiej kwocie otrzyma świadczenie początkowe? Wysokość świadczenia nie jest uzależniona od zarobków powołanej do OT osoby. Wynosi ono 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W II kwartale 2023 r. przeciętne wynagrodzenie wynosiło 7005,76 zł, zatem świadczenie w 2024 r. wynosić będzie 3502,88 zł.
Ważne: Świadczenie to będzie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.
Świadczenie początkowe przyznaje dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, a wypłaca jednostka wojskowa, na której zaopatrzeniu finansowym żołnierz pozostaje. Świadczenie początkowe wypłaca się w terminie wypłaty uposażenia zasadniczego przypadającego po zakończeniu szkolenia – w zależności od tego, czy osoba ta pełniła wcześniej służbę wojskową czy nie – podstawowego lub wyrównawczego.
Jest to świadczenie jednorazowe – może być przyznane żołnierzowi OT tylko jeden raz w trakcie pełnienia terytorialnej służby wojskowej. W przypadku ponownego powołania do terytorialnej służby wojskowej świadczenie początkowe nie przysługuje.
Podstawa prawna: