rzepisy wprowadzone przez Polski Ład sprawiły, że wielu przedsiębiorców zdecydowało się przejść na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Często dochodziło jednak do sytuacji, w których wybór ryczałtu przez internet, za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej okazywał się nieskuteczny, o czym podatnicy dowiadywali się po czasie, dopiero w trakcie kontroli. Przedsiębiorcy przez długi czas toczyli w tej sprawie spory z fiskusem
Przypomnijmy, że problem wynika z faktu, iż przedsiębiorca może wybrać formę opodatkowania, w tym ryczałt, tylko do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał pierwszy przychód z działalności gospodarczej. Stanowi tak art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz art. 9a ust. 2 ustawy o PIT.
Jeśli więc przedsiębiorca osiągnął pierwszy przychód w styczniu, musi wybrać formę opodatkowania do 20. lutego. Jeśli nie wskaże żadnej formy opodatkowania lub zrobi to nieskutecznie, rozlicza się według skali podatkowej (stawki 12 i 32 proc.). To podstawowa forma opodatkowania działalności gospodarczej, która przysługuje z mocy ustawy i nie trzeba składać oświadczenia o jej wyborze.
W praktyce dochodziło jednak do sytuacji takich jak ta, w której w kwietniu 2024 r. interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich. Chodziło o studenta prowadzącego działalność gospodarczą, który za pośrednictwem strony internetowej CEIDG wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Jednak pod koniec 2023 r. okazało się, że system nie odnotował tego wyboru. W konsekwencji rząd skarbowy żądał od młodego przedsiębiorcy dopłaty 100 tys. zł podatku według skali.
wyrok NSA z 22 lutego 2024 r. (sygn. II FSK 710/21), w którym potwierdzono, że przedsiębiorca może wybrać formę opodatkowania poprzez dokonanie przelewu z zaliczką na podatek, jeśli z tytułu przelewu wynika, której formy opodatkowania dotyczy dokonywany przelew. Mimo to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nadal wydawał interpretacje indywidualne niekorzystne dla podatników, ale do czasu.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej zmienił 19 marca br. interpretację indywidualną z czerwca 2024 r. (nr zmienionej interpretacji DOP3.8220.3.2025.HTCE). Podatnik zapytał o możliwość wyboru ryczałtu za poprzednie lata w formie przelewu PPE. W tytule wykonanego przelewu w ustawowym terminie, znalazło się wyraźne oświadczenie, iż jest to wpłata zaliczki na PIT-28, czyli na podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
W 2024 r. skarbówka uznała przelew za niewystarczający, ale po blisko roku zmieniła zdanie.
– Przepisy ustawy PIT i ustawy o ryczałcie nie określają urzędowego wzoru takiego oświadczenia ani innych wymogów co do jego formy, ma natomiast z niego jednoznacznie wynikać, jakiego wyboru dokonał podatnik. Dlatego też, w przypadku gdy podatnik dokonał wpłaty pierwszej zaliczki/ryczałtu w ustawowym terminie przewidzianym dla złożenia oświadczenia o wyborze formy opodatkowania i z opisu dokonanej wpłaty (np. tytułu przelewu) wynika, jakiego dokładnie rodzaju podatku dotyczy płatność, taki dowód wpłaty może zostać uznany za złożenie oświadczenia – stwierdził szef KAS.
Niestety, nowe stanowisko KAS nie poprawi sytuacji osób, które opłacają ryczałt kwartalnie. Przypomnijmy, że takie rozliczenie mogą stosować wyłącznie podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności oraz ci, których przychody za poprzedni rok nie przekroczyły równowartości 200 tys. euro. Zgodnie z art. 21 ust. 1a ustawy ryczałtowej, ryczałt wpłaca się do 20. dnia następnego miesiąca po upływie kwartału, czyli za pierwszy kwartał do 20 kwietnia.
Tymczasem – jak wskazuje Adrian Kęmpiński – zgodnie z przepisami ustawy o PIT i ustawy ryczałtowej, termin na złożenie oświadczenia o zmianie formy opodatkowania upływa 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód.
– Jeśli zatem przedsiębiorca odprowadzający zaliczki na podatek w sposób kwartalny osiągnął pierwszy przychód np. w styczniu danego roku, to oświadczeniu musi złożyć do 20. lutego tego roku. Oświadczenie złożone w formie odpowiednio zatytułowanej zaliczki na podatek będzie bezskuteczne z uwagi na upływ terminu – mówi Adrian Kęmpiński.
Jarosław Konopka wyjaśnia, że wszyscy ryczałtowcy, także ci rozliczający się kwartalnie, muszą do 20. lutego złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA za styczeń, w której wskazują w niej formę opodatkowania oraz podstawę wymiaru składki zdrowotnej.
– Niestety, podatnikowi nie pomoże złożenie deklaracji ZUS, ponieważ przepisy mówią jasno, że oświadczenie o wyborze formy opodatkowania składa naczelnikowi urzędu skarbowego.