Dzieło z własnym pracodawcą podlega oskładkowaniu jak etat

Przedsiębiorca może zlecić wykonanie dodatkowego zadania swojemu pracownikowi na umowę o dzieło. Wynagrodzenie z tego tytułu jest jednak traktowane wówczas przez ZUS jako wynagrodzenia pracownicze i podlega oskładkowaniu jako przychód ze stosunku pracy.

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 kodeksu cywilnego). Wysokość wynagrodzenia za wykonanie dzieła można określić przez wskazanie podstaw do jego ustalenia. Jeżeli strony nie określiły wysokości wynagrodzenia ani nie wskazały podstaw do jego ustalenia, poczytuje się – w razie wątpliwości – że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Gdy także w ten sposób nie da się ustalić wysokości wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie (art. 628 k.c.).

Dodatkowe prace

Nie ma przeszkód, aby pracodawca zawarł umowę o dzieło z własnym pracownikiem na usługi, które nie wchodzą w zakres jego obowiązków służbowych. Należy jednak wówczas pamiętać o przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a właściwie jej art. 8 ust. 2a. Stanowi on, że za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy o dzieło, jeżeli:

taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub
w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W konsekwencji przychód z umowy o dzieło jest wówczas sumowany z przychodem z umowy o pracę. Składa się on na podstawę wymiaru składek z jednego – pracowniczego – tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Nie ma wówczas odrębnego tytułu do ubezpieczeń z umowy cywilnoprawnej.

Zdjęcia i obróbka po godzinach

Takie stanowisko ZUS potwierdził m.in. w interpretacji z 18 września 2022 r., znak: DI/100000/43/750/2023. O jej wydanie zwrócił się przedsiębiorca, który swojemu pracownikowi chciał powierzyć na podstawie umowy o dzieło dodatkową pracę – wykonanie zdjęć i ich obróbki w celu umieszczenia na różnych portalach ogłoszeniowych. Według założeń, zadanie pracownik miał wykonywać poza godzinami pracy, na własnym sprzęcie, bez nadzoru zlecającego.

ZUS uznał, że wynagrodzenie za wykonanie takich dodatkowych zadań (realizowanych w warunkach umowy o dzieło) powinno być uwzględniane w ogólnej puli przychodów i stanowić podstawę wymiaru składek na ZUS. W ramach analizy:

przywołał art. 6 określający zamknięty katalog tytułów do ubezpieczeń społecznych,
podkreślił znaczenie art. 18 ust. 1a, który stanowi, że w takim przypadku w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uwzględnia się również przychód z tytułu umowy dzieło,
dodał, że umowa o dzieło z własnym pracodawcą traktowana jest jako forma kontynuowania zatrudnienia pracowniczego,
wskazał, że konsekwencją jest to, że wynagrodzenie pracownika z tytułu umowy o dzieło wykonywanej na rzecz pracodawcy traktowane jest tak samo jak wynagrodzenie z umowy o pracę.

Finalnie ZUS uznał, że w podanym stanie faktycznym umowa o dzieło objęta jest składkami na ubezpieczenia społeczne.

Ważne! Bez znaczenia jest w takiej sytuacji wysokość wynagrodzenia osiąganego z tytułu zatrudnienia – czy jest ono wyższe, czy niż od minimalnego.

Podstawa prawna: