Warunki odliczenia VAT od samochodu
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Jednocześnie art. 86a ust. 1 ustawy o VAT wprowadza domniemanie, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany w sposób „mieszany”, zarówno do działalności gospodarczej, jak i celów osobistych podatnika, pracowników, wspólników, udziałowców itd. W konsekwencji ustawodawca pozwala uznać za podatek naliczony jedynie 50 proc. VAT. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany”.
Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy o VAT mają wyłącznie znaczenie dowodowe.
O prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.
Brak NIP nie wyklucza odliczenia
Niewskazanie niektórych z tych informacji o nabywcy nie wyklucza możliwości jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze. Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą (tj. w analizowanym przypadku imienia i nazwiska oraz adresu) jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.
Prawo do odliczenia podatku naliczonego uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepisy nie wymieniają braku NIP nabywcy jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT. (por. interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 listopada 2024 r., 0114-KDIP1-1.4012.665.2024.4.MŻ).
Podatnikowi przysługuje więc prawo do odliczenia 50 proc. VAT. Dla odliczenia VAT konieczna jest jednak rejestracja jako podatnik VAT czynny. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lipca 2025 r., 0114-KDIP4-2.4012.341.2025.2.KS).