Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą mogą zawiesić działalność na czas nieokreślony lub określony, jednak nie krótszy niż 30 dni. Często zastanawiają się, czy w tym czasie mogą dokonywać różnego rodzaju transakcji, a tym samym – czy może pojawić się u nich obowiązek zapłaty podatków lub składek ZUS. Poniżej pokrótce zostaną rozwiane najczęstsze wątpliwości w tym zakresie.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Ustawa – Prawo przedsiębiorców wprost wskazuje, że w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednocześnie może on zbywać własne środki trwałe oraz wyposażenie.
Zdarzają się jednak sytuacje, w których podatnik podczas zawieszenia działalności ma prawo do sprzedaży towarów handlowych. Organy podkreślają jednak, że może mieć to miejsce w sytuacji, gdy:
- sprzedawane są towary handlowe, które zostały nabyte jeszcze przed zawieszeniem działalności, a
- sprzedaż ta ma na celu wywiązanie się z wcześniej zawartych z kontrahentami umów.
Należy pamiętać, że dla celów podatku dochodowego przedsiębiorca w dalszym ciągu jest podatnikiem PIT, pomimo zawieszenia działalności gospodarczej. Oznacza to, że co do zasady w przypadku braku osiągania dochodów z działalności jest on jedynie zwolniony w okresie zawieszenia z obowiązku wpłacania zaliczek. Jednak w momencie pojawienia się dochodu – czy to ze sprzedaży środka trwałego, czy towaru handlowego – konieczne będzie odprowadzenie zaliczki na PIT z prowadzonej działalności gospodarczej.
Podatek od towarów i usług
Jeśli sprzedaż jest dokonywana przez podatnika podatku od towarów i usług to – mimo zawieszenia działalności gospodarczej – konieczne jest opodatkowanie transakcji właściwą stawką VAT. Nie ma przy tym znaczenia czy chodzi o sprzedaż towarów, czy sprzedaż środków trwałych.
Co istotne, w przypadku środków trwałych może zdarzyć się, że ich sprzedaż będzie zwolniona z opodatkowania. Będzie tak w sytuacji, gdy środek trwały był wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych z VAT. Jeżeli jednak był on wykorzystywany zarówno do czynności zwolnionych, jak i opodatkowanych, konieczne będzie opodatkowanie takiej sprzedaży właściwą stawką podatku.
Ważne! Zarówno w przypadku sprzedaży opodatkowanej, jak i zwolnionej podatnik będzie zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej transakcję, pomimo zawieszenia działalności gospodarczej.
Obowiązek wystawienia faktury i opodatkowania VAT transakcji oznacza, że za okres, w którym została dokonana sprzedaż, podatnik ma obowiązek złożenia pliku JPK_VAT. Natomiast jeśli w danym miesiącu nie były dokonywane transakcje, przedsiębiorca nie musi składać deklaracji VAT.
Czasem konieczna korekta
W niektórych sytuacjach sprzedaży środków trwałych może pojawić się obowiązek korekty podatku naliczonego, który został odliczony w momencie ich zakupu. Oznacza to, że w przypadku, gdy wartość początkowa środka trwałego przekracza 15 000 zł, korekty podatku dokonuje się w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały one oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy więc jednej piątej, a w odniesieniu do nieruchomości – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.
Ważne! Sprzedaż po upływie wskazanych okresów nie wiąże się z obowiązkiem skorygowania podatku VAT naliczonego przy zakupie.
Składki ZUS
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej nie ma obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie bowiem z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyjątkiem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz przepisów ustawy – Prawo przedsiębiorców.
Oznacza to, że w przypadku sprzedaży środków trwałych i wyposażenia w czasie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, przychody te nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.
Podstawa prawna: