Warunki dokonania odliczenia
Pierwszym warunkiem dokonania odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej jest posiadanie jednego z dokumentów potwierdzających prawo do skorzystania z ulgi. Wśród tych dokumentów znajdują się m. in.:
- orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego lub lekkiego),
- orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o całkowitej niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenia takie, w zależności od ich zakresu, są traktowane na równi z orzeczeniami o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności),
- decyzja przyznająca rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy,
- decyzja przyznająca rentę szkoleniową lub rentę socjalną,
- orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16. roku życia.
Z ulgi może skorzystać sam podatnik będący osobą niepełnosprawną (posiadający jeden z wyżej wymienionych dokumentów) lub podatnik, na utrzymaniu którego pozostają osoby niepełnosprawne. Dotychczas do grona tych ostatnich zaliczało się takie osoby, jak m. in. rodzice, dzieci, małżonek, rodzeństwo. Od 1 lipca 2023 roku weszły w życie zmiany w przepisach dotyczących ulgi rehabilitacyjnej, zgodnie z którymi z preferencji za cały 2023 rok będą mogli skorzystać również dziadkowie mający na utrzymaniu niepełnosprawnych wnuków i na odwrót – wnukowie mający na utrzymaniu niepełnosprawnych dziadków. Co istotne, dochody osób niepełnosprawnych pozostających pod opieką podatnika, który chce skorzystać z ulgi, nie mogą przekraczać dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej. W 2023 roku kwota limitu dochodu osoby niepełnosprawnej uprawniająca jej opiekuna do skorzystania z ulgi wynosi 19 061,28 zł.
Aby wydatki mogły zostać odliczone, nie mogą zostać dofinansowane
Ustawa o PIT w art. 26 ust. 7a zawiera katalog wydatków, których poniesienie uprawnia podatnika do zastosowania ulgi. Wydatki te mogą być limitowane lub nielimitowane. Zalicza się do nich m. in. wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, a także przystosowanie aut do potrzeb osoby niepełnosprawnej, zakup leków, odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym lub za zabiegi rehabilitacyjne, opłacenie tłumacza języka migowego, wydatki na używanie samochodu osobowego itp.
Istotną kwestią jest również to, że aby wydatki mogły zostać odliczone w ramach ulgi rehabilitacyjnej, nie mogą zostać dofinansowane w całości ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia lub zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Nie mogą też zostać zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku częściowego dofinansowania wydatków ze wskazanych funduszy, odliczeniu podlegać będzie różnica między poniesionymi wydatkami a kwotą dofinansowania lub zwrotu.
Podatnik wykazuje ulgę rehabilitacyjną w załączniku PIT/O (dołączonym do zeznania PIT-37, PIT-36 lub PIT-28). Ponadto powinien posiadać dokumenty, które potwierdzają prawo do jej zastosowania, przede wszystkim dokument, z którego wynika zaliczenie podatnika lub osoby pozostającej na jego utrzymaniu do osób niepełnosprawnych, dowody potwierdzające wysokość poniesionych wydatków, a także dowody pokrewieństwa z osobą niepełnosprawną pozostającą na utrzymaniu podatnika. Nie jest konieczne dołączanie tych dokumentów do zeznania, jednak na wezwanie organu podatnik będzie zobowiązany do ich okazania.
Podstawa prawna: