„Wakacje składkowe” dla przedsiębiorców coraz bliżej. Kto i w jaki sposób skorzysta na preferencji?

W związku z postulatami przedsiębiorców i innych środowisk społecznych, rząd zajął się kwestią tzw. wakacji składkowych dla przedsiębiorców. Chodzi o dobrowolne rozwiązanie, które ma być skierowane do określonej grupy przedsiębiorców, polegające na możliwości skorzystania w jednym, wybranym przez przedsiębiorcę miesiącu, ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. W tym jednym miesiącu składki przedsiębiorcy zostaną zgodnie z projektem sfinansowane z budżetu państwa. Co ważne, projekt nie zakłada zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej.

Kto będzie mógł skorzystać z wakacji składkowych?

Zgodnie z projektem wprowadzającym wakacje składkowe dla przedsiębiorców, będą mogły z nich skorzystać osoby, które:

  • w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miały zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych, w tym także siebie (uwaga: nie pracowników, a ubezpieczonych),
  • w ostatnich dwóch latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnęły przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnęły roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający 2 mln euro w przeliczeniu na polski złoty.

Wyłączenia

Z wakacji składkowych nie będą mogły natomiast skorzystać osoby, które:

  • w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony nie podlegały ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej,
  • jako osoba ubezpieczona wykonywały w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, u którego w roku rozpoczęcia działalności lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres prowadzonej działalności gospodarczej.

Więcej informacji o wniosku

Jak podano w projekcie ustawy nowelizującej, możliwość skorzystania z wakacji składkowych będzie dotyczyła jednego miesiąca kalendarzowego, wybranego przez zainteresowanego przedsiębiorcę, w każdym roku kalendarzowym. Aby móc skorzystać z tej jednomiesięcznej preferencji, przedsiębiorca będzie musiał złożyć odpowiedni wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Co jednak istotne, jeśli chodzi o wniosek – nie jest wymagane wydanie decyzji administracyjnej przez organ dla możliwości skorzystania z preferencji w postaci wakacji składkowych. Organ ma 40 dni na rozpatrzenie wniosku i już samo jego rozpatrzenie jest wiążące dla przedsiębiorcy, tzn. podlega on zwolnieniu we wskazanym przez siebie miesiącu, bez możliwości skorygowania wniosku czy też wycofania się z niego. Nie będzie tu wydawania decyzji przez ZUS. Jedynie w przypadku, gdy podmiot nie spełnia warunków do skorzystania z wakacji składowych bądź w przypadku sporu z organem – w takiej sytuacji jest wydawana decyzja administracyjna.

Wnioski będą składane wyłącznie elektronicznie, za pomocą profilu utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego.

Brak składek nie oznacza braku deklaracji

Przedsiębiorcy, którzy wyrażą chęć skorzystania z wakacji składkowych (jest to bowiem uprawnienie, nie obowiązek), powinny mieć na uwadze, że za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem będą mieli obowiązek przekazać deklarację rozliczeniową do ZUS wraz z raportami miesięcznymi z informacjami o składkach finansowanych przez budżet państwa oraz przez przedsiębiorcę, a także jeśli przedsiębiorca płaci składki również za inne zgłoszone osoby ubezpieczone – także raporty dotyczące tych osób ubezpieczonych.

Najważniejsza kwestia, czyli kiedy przedsiębiorcy będą mogli zacząć korzystać

Przepisy nowelizacji przewidują, że ustawa wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia. W uzasadnieniu do projektu można przeczytać, że termin ten jest związany z koniecznością zapewnienia dla ZUS odpowiedniego czasu na dostosowanie systemu teleinformatycznego do nowych zadań – obsługi wniosków. Zakładane jest jednak wejście w życie ustawy jeszcze w 2024 roku, tak by w tym roku przedsiębiorcy po raz pierwszy mogli skorzystać z wakacji składkowych.

Generalnie wprowadzenie wakacji składkowych nie jest złym pomysłem, jednak wydaje się, że przedsiębiorcy liczyli na coś więcej – przede wszystkim na znaczące zmiany w składce zdrowotnej, ale może i na to przyjdzie pora.

Podstawa prawna: