Kto i od kiedy zyskał nowe uprawienia?
Powyższe zmiany wynikają z rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 18 października 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Rozporządzenie weszło w życie 17 listopada 2023 r. i do stanowisk pracy utworzonych po tej dacie jego postanowienia miały zastosowanie już od tego dnia. W przypadku stanowisk pracy utworzonych przed 17 listopada 2023 r. pracodawcy mieli czas na dostosowanie ich do wymagań rozporządzenia do 17 maja 2024 r.
Nowe uprawnienia dotyczą pracowników (w tym praktykantów i stażystów), którzy użytkują w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy (czyli przez co najmniej 4 godziny w ciągu jednego dnia pracy bez względu na to, czy są zatrudnieni w pełnym czy niepełnym wymiarze czasu pracy albo w szczególnym systemie czasu pracy umożliwiającym wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy).
Refundacja zakupu szkieł kontaktowych
Od 17 maja br. osoby zatrudnione na stanowiskach pracy mają prawo do otrzymania od pracodawcy zwrotu kosztów szkieł kontaktowych korygujących wzrok (dotychczas przysługiwał tylko zwrot kosztów okularów korekcyjnych), jeżeli:
- wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę stosowania okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego,
- użytkują w czasie pracy monitor ekranowy przez co najmniej 4 godziny w ciągu jednego dnia pracy.
Celem otrzymania od pracodawcy zwrotu kosztów poniesionych na zakup szkieł kontaktowych (lub okularów korekcyjnych) pracodawcy powinni przedłożyć pracodawcy:
- wyniki badań okulistycznych potwierdzających potrzebę stosowania szkieł kontaktowych (lub okularów korekcyjnych) podczas pracy przy monitorze,
- wniosek o zwrot kosztów zakupu szkieł kontaktowych (lub okularów korekcyjnych).
Praca przed laptopem bez dodatkowego wyposażenia niezgodna z prawem
Ponadto od 17 maja br. wszystkie stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe muszą spełniać nowe wymagania wynikające ze zmienionego załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe określającego minimalne wymagania BHP oraz ergonomii, jakie powinny spełniać stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe.
Odtąd każdy pracownik, praktykant i stażysta pracujący przed laptopem przez co najmniej 4 godziny dziennie powinien otrzymać od pracodawcy dodatkowo stacjonarny monitor ekranowy (lub podstawkę pod laptopa zapewniającą ustawienie ekranu tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu pracownika) oraz osobną klawiaturę i mysz. Praca przez cały dzień wyłącznie przed laptopem bez dodatkowego wyposażenia jest więc niezgodna z zasadami BHP.
Ponadto każdy pracownik, praktykant i stażysta pracujący przez co najmniej 4 godziny dziennie przed monitorem ekranowym (niezależnie od tego, czy jest to monitor stacjonarny czy monitor laptopa) ma prawo do wyposażenia swojego stanowiska pracy w:
- krzesło, które poza spełnieniem dotychczasowych wymogów co do ergonomii powinno dodatkowo posiadać regulowane podłokietniki,
- na życzenie – podnóżek, który dotychczas przysługiwał wyłącznie osobom, którym wysokość krzesła uniemożliwiała płaskie, spoczynkowe ustawienie stóp na podłodze.
Podstawa prawna:
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. z 1998 r., nr 148, poz. 973)
- rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 18 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. z 2023 r., poz. 2367)