Przeciwdziałanie praniu pieniędzy: Obowiązek podejmowania działań ograniczających ryzyko

Nowelizacja ustawy AML doprecyzowała minimalne działania, jakie biuro rachunkowe powinno podjąć w przypadkach stosunków gospodarczych lub transakcji związanych z państwem trzecim wysokiego ryzyka.

Jest to:

  1. uzyskanie dodatkowych informacji o:
  1. kliencie oraz beneficjencie rzeczywistym,
  2. zamierzonym charakterze stosunków gospodarczych;
  1. uzyskanie informacji o źródle majątku klienta oraz beneficjenta rzeczywistego i źródle pochodzenia wartości majątkowych pozostających w dyspozycji klienta oraz beneficjenta rzeczywistego w ramach stosunków gospodarczych lub transakcji;
  2. uzyskanie informacji o przyczynach i okolicznościach zamierzonych lub przeprowadzonych transakcji;
  3. uzyskanie akceptacji kadry kierowniczej wyższego szczebla na nawiązanie lub kontynuację stosunków gospodarczych;
  4. intensyfikacja stosowania środka bezpieczeństwa finansowego, o którym mowa w art. 34 ust. 1 pkt 4 ustawy AML (tj. środka polegającego na bieżącym monitorowaniu stosunków gospodarczych klienta), przez zwiększenie liczby oraz częstotliwości monitorowania stosunków gospodarczych oraz zwiększenie liczby transakcji typowanych do dalszej analizy.

Biura rachunkowe w przypadku transakcji związanej z państwem trzecim wysokiego ryzyka, przeprowadzanej przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, oprócz stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, o których mowa powyżej, muszą podjąć co najmniej jedno z następujących działań ograniczających ryzyko związane z taką transakcją, tj.:

  1. podjąć dodatkowe czynności w ramach stosowanych wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego;
  2. wprowadzić zintensyfikowane obowiązki związane z przekazywaniem informacji lub raportowaniem transakcji;
  3. ograniczyć zakres stosunków gospodarczych lub transakcji.

Na liście państw trzecich wysokiego ryzyka, zidentyfikowanych przez Komisję Europejską w akcie delegowanym przyjętym na podstawie art. 9 dyrektywy 2015/849, znajdują się: Afganistan, Bahamy, Barbados, Botswana, Kambodża, Ghana, Irak, Iran, Jamajka, Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna, Mauritius, Mjanma/Birma, Nikaragua, Pakistan, Panama, Syria, Trynidad i Tobago, Uganda, Vanuatu, Jemen, Zimbabwe.

Obowiązek podejmowania przez biuro rachunkowe działań ograniczających ryzyko należy zapisać w stosowanej w firmie procedurze wewnętrznej przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu.

Warto przy okazji dodać, że od 31 października 2021 r. utworzenie przez instytucję obowiązaną oddziału lub przedstawicielstwa w państwie trzecim wysokiego ryzyka wymaga uzyskania zezwolenia:

1) Generalnego Inspektora Informacji Finansowej albo

2) KNF – w przypadku instytucji obowiązanych przez nią nadzorowanych (art. 44b ustawy AML).