Pracodawca poniesie odpowiedzialność finansową w wyniku zmiany przepisów od 1 grudnia 2021 r. za nielegalne zatrudnianie dłużników alimentacyjnych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, który funkcjonuje od tej daty. Kara grzywny może wynieść nawet 45 000 zł.
W Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ), dostępnym od 1 grudnia 2021 r., są ujawnione m.in. informacje o osobach fizycznych, wobec których toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zalegających ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące. Rejestr jest jawny i dostępny w Internecie.
Pracodawca (lub osoba działająca w jego imieniu), którego pracownik zostanie ujawniony w KRZ od 1 grudnia 2021 r., poniesie odpowiedzialność w postaci kary grzywny w przypadku zatrudniania tego pracownika bez umowy o pracę lub wypłacania mu wynagrodzenia bez dokonywania potrąceń na spłatę zadłużenia alimentacyjnego albo poza listą płac.
Brak dostępności KRZ do końca listopada 2021 r. nie oznacza, że pracodawca nie ponosi odpowiedzialności za nielegalne zatrudnianie dłużników alimentacyjnych.
Przepisy Kodeksu pracy obowiązujące od 1 grudnia 2020 r. podtrzymują bowiem odpowiedzialność pracodawcy za:
- niepotwierdzenie na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę przed dopuszczeniem go do pracy oraz
- wypłacanie wynagrodzenia wyższego niż wynikające z zawartej umowy o pracę bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
jeżeli pracownik jest osobą, wobec której toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, i zalega ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Za nielegalne zatrudnienie dłużników alimentacyjnych pracodawcy grozi kara grzywny od 1500 zł do 45 000 zł. Uprawnionym do karania pracodawcy jest inspektor PIP, który w postępowaniu mandatowym może nałożyć karę grzywny do 2000 zł lub 5000 zł w przypadku kolejnego wykroczenia przeciwko prawom pracownika. Inspektor PIP może też skierować wniosek o ukaranie do sądu.
PODSTAWA PRAWNA:
- 1, art. 23 pkt 2 ustawy z 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny – Dz.U. z 2021 r. poz. 1162
- 281 § 1 pkt 2 i § 2, art. 282 § 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162
Bożena Pęśko