Pracownik, zatrudniony przy komputerze przez ponad połowę obowiązującego go czasu pracy, 1,5 roku temu uzyskał dofinansowanie kosztu zakupu okularów w kwocie 1000 zł. Okulary zostały mu zlecone przez lekarza okulistę w trakcie okresowych badań lekarskich. Pracownik zauważył, że jego wzrok uległ pogorszeniu, i poprosił pracodawcę o skierowanie na dodatkowe badanie okulistyczne. Skierowanie zostało wystawione, a w wyniku kontroli lekarskiej pracownik otrzymał zalecenie zmiany okularów. Czy w takiej sytuacji sfinansowanie nowych okularów będzie zwolnione ze składek ZUS?
Tak. Kwota refundacji okularów w przedstawionej sytuacji nie stanowi podstawy wymiaru składek, jeśli konieczność zmiany okularów wynika z dodatkowego badania okulistycznego przeprowadzonego na wniosek pracownika – nawet jeśli posiada on jeszcze ważne badania lekarskie.
Do niedawna ZUS uznawał, że dodatkowe badania okulistyczne przeprowadzone na wniosek pracownika, który posiada jeszcze ważne badania lekarskie, nie mieszczą się w pojęciu „profilaktycznej opieki zdrowotnej”. Tym samym pracodawca nie mógł w takiej sytuacji skorzystać ze zwolnienia składkowego, finansując okulary korekcyjne.
Wykładnia ta uległa zmianie.
Obecnie ZUS wskazuje (poradnik Zasady ustalania podstawy wymiaru składek pracowników. Poradnik dla pracodawców i pracowników), że w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej pracodawca ma obowiązek skierować pracownika na badania wstępne, okresowe oraz kontrolne. Lekarz może przeprowadzić dodatkowe badania we wskazanych przypadkach oraz w sytuacji, gdy stwierdzi, że jest to niezbędne do prawidłowej oceny stanu zdrowia pracownika. Kwota refundacji okularów nie stanowi podstawy wymiaru składek, jeśli konieczność zakupu okularów wynika z badań wstępnych, okresowych i kontrolnych oraz dodatkowych badań okulistycznych przeprowadzonych na wniosek pracownika – nawet jeśli posiada on jeszcze ważne badania lekarskie.
Wysokość środków finansowych, jakie pracodawca przeznacza na okulary, powinna być tak skalkulowana, aby umożliwiała zakup okularów korygujących wzrok zgodnych z zaleceniem lekarza. W przepisach nie została określona minimalna ani maksymalna kwota, jaką można przeznaczyć na zakup okularów lub ich dofinansowanie, ani okres, po upływie którego można ponownie ubiegać się o zakup okularów lub dofinansowanie z tego tytułu. Tę kwestię pracodawca ustala w wewnątrzzakładowych przepisach o wynagradzaniu.
Joanna Stolarska