KIEDY MOŻEMY ZASTOSOWAĆ 50 % KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU

Zgodnie z interpretacją ogólną ministra finansów z 15 września 2020 r. (nr DD3.8201.1.2018) w sprawie zastosowania 50-proc. kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego, dla potraktowania części wynagrodzenia jako honorarium autorskiego i zastosowania wobec niego 50-proc. kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest:
-powstanie w ramach stosunku pracy utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego,
-dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi stworzenie przez pracownika utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego; przy czym dowodem może być oświadczenie pracodawcy i pracownika stwierdzające, że została wykonana praca twórcza, jeżeli określa, jaki utwór powstał,
-wyraźne wyodrębnienie honorarium autorskiego od innych składników wynagrodzenia pracownika – twórcy.
Pracodawca oraz inny podmiot wypłacający dochody z praw autorskich (korzystania lub rozporządzania tymi prawami) ma obowiązek:
poboru miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy, przy ustalaniu dochodu, od którego zostanie pobrana zaliczka na podatek, określenia wysokości honorarium autorskiego, do którego zastosuje 50 proc. koszty uzyskania przychodów.
Minister wyjaśnił też w interpretacji ogólnej, że w przypadku autorskiego prawa do programu komputerowego ważny jest moment jego nabycia przez pracodawcę. W przypadku tzw. wtórnego nabycia praw autorskich, pracodawca, przyjmując od pracownika (programisty) utwór (program), jest obowiązany zastosować do wypłacanego z tego tytułu wynagrodzenia (honorarium autorskiego) 50-proc. koszty uzyskania przychodów.

Podsumowując:

przedmiotem prawa autorskiego jest tylko taka działalność twórcza, która prowadzi do powstania utworu korzystającego z ochrony praw autorskich; sama działalność twórcza nie może być przedmiotem prawa autorskiego, a do przychodów uzyskanych z tego tytułu nie ma zastosowania art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy PIT, podstawowymi warunkami do zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów w ramach stosunku pracy jest to, aby przedmiotem umowy o pracę było powstanie utworu w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim, tj. zamawianego i oczekiwanego przez pracodawcę, oryginalnego wytworu o indywidualnym charakterze, w przypadku utworu pracowniczego niezbędne jest przyjęcie tego utworu przez pracodawcę, gdyż oznacza to ustawowe (lub umowne) rozporządzenie prawem autorskim na rzecz pracodawcy.

Umowa o pracę powinna zawierać wszystkie elementy wymagane ustawą oraz wynikające z interpretacji ogólnej, tj. zapis o przeniesieniu praw własności intelektualnej oraz określenie honorarium. Poza samą umową o pracę, kwestie autorskich kosztów uzyskania przychodu może regulować odrębny regulamin, z którego wynikałyby m.in. zasady przekazywania oraz przechowywania wytworzonych przez pracowników utworów. Jeśli w umowie o pracę nie wydzielono honorarium autorskiego, pracownik nie może samodzielnie zastosować 50-proc. kosztów