Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych stanowi formę opodatkowania upraszczającą rozliczenia dla podatników. Jest to system, w którym stosuje się ustaloną przez ustawę stawkę podatku bezpośrednio do całkowitego rocznego przychodu, bez możliwości odliczenia kosztów uzyskania tego przychodu. Ta forma opodatkowania jest z reguły dedykowana dla mniejszych przedsiębiorstw, szukających uproszczonej księgowości i łatwiejszych rozliczeń z fiskusem. Celem skorzystania z tej formy, przedsiębiorca musi prowadzić jednak działalność zdefiniowaną w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKWiU) i nie może przekroczyć ustalonego limitu rocznych przychodów. W roku 2024, limit ten ustalony został na poziomie 2 milionów euro.

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą możliwość opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzależniona jest również od niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 2 przywołanej ustawy, jeżeli podatnik prowadzący działalność samodzielnie lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:

wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
– w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.

Ważne! Powyższe wyłączenie występuje jedynie w sytuacji, w której wykonywane w ramach świadczonych usług czynności będą odpowiadały czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy.

Możliwość opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest zatem wyłączona w stosunku do podatników, którzy uzyskują przychód z działalności gospodarczej z tytułu świadczenia usług na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy i usługi te są tożsame z czynnościami, które podatnik lub przynajmniej jeden z jego wspólników (w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną) wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Zawarty w art. 8 ust. 2 ustawy zwrot normatywny „odpowiadających czynnościom” odnosi się przy tym do przychodów ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, tożsamych z czynnościami, które podatnik wykonywał w ramach stosunku pracy.

Przed zastosowaniem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych należy również pamiętać o konieczności złożenia odpowiedniego oświadczenia. Jak stanowi bowiem art. 9 ust. 1 ustawy, sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku – według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.