W 2022 r. wprowadzono zmiany w zakresie czasu pracy kierowców, które wchodzą w życie w kilku etapach. Od 2 lutego 2022 r. kierowcy wykonujący przewozy międzynarodowe nie są w podróży służbowej, lecz zostali objęci specjalnymi regulacjami podatkowo-składkowymi. Natomiast od 1 marca 2022 r. dla kierowców w przewozach regularnych zmieniły się zasady korzystania z przerw na odpoczynek. Z kolei od 29 maja 2022 r. zostaną doprecyzowane przepisy dotyczące ewidencji czasu pracy kierowców.
Zasadniczo dla każdego kierowcy na etacie pracodawca prowadzi dokumentację pracowniczą według reguł określonych w Kodeksie pracy i rozporządzeniu w sprawie dokumentacji pracowniczej (dalej: rozporządzenie o dokumentacji pracowniczej). Wyjątek dotyczy ewidencji czasu pracy, która jest uregulowana w art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców. Dotychczasowa treść tego przepisu budziła wiele wątpliwości interpretacyjnych. Według uzasadnienia do projektu ustawy zmieniającej: Regulacja pomija bowiem te elementy ewidencji, które są niezbędne do prawidłowego wyliczenia wynagrodzenia, jak np. czas pracy w niedzielę, święta albo w porze nocnej. Stąd jej nowelizacja.
Od 29 maja 2022 r. (data wejścia w życie art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców po zmianie) zasady prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowcy będą znacząco inne niż obowiązujące przed tą datą (patrz tabela 8) i prawie identyczne jak przewidziane dla ewidencji stosowanej na podstawie rozporządzenia o dokumentacji pracowniczej (różnica sprowadza się do pracowników młodocianych, których ewidencja dla kierowców nie przewiduje). Nie zmienił się cel ewidencji, który został po nowelizacji zapisany wprost w art. 25 ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców. Jest nim prawidłowe ustalenie należnego kierowcy wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Utrzymane zostało również zwolnienie z obowiązku ewidencjowania godzin pracy kierowców:
- objętych zadaniowym czasem pracy,
- otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe,
- uzyskujących ryczałt za porę nocną (art. 25 ust. 3 ustawy o czasie pracy kierowców po zmianie, przed nowelizacją art. 25 ust. 1a tej ustawy).
Dla nich pracodawcy – tak jak dotychczas – muszą prowadzić indywidualne karty ewidencji nieobecności pracownika w pracy z podziałem na rodzaj i wymiar. Pozostali pracodawcy, którzy w poprzednim stanie prawnym byli zobligowani sporządzać takie karty, bez względu na wybraną formę ewidencji, zostali wyłączeni z tego obowiązku (art. 25 ust. 4 ustawy o czasie pracy kierowców po zmianie, przed nowelizacją art. 25 ust. 1b tej ustawy).
Niezmiennie pracodawca musi – tak jak przed 29 maja 2022 r. – udostępniać kierowcy ewidencję czasu pracy na jego wniosek.
Różnice w zakresie prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowcy
Rodzaj zasady |
Do 28 maja 2022 r. |
Od 29 maja 2022 r. |
Postać ewidencji |
Brak regulacji w ustawie o czasie pracy kierowców |
Papierowa lub elektroniczna |
Forma ewidencji |
Do wyboru: 1) zapisy na wykresówkach, 2) wydruki danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, 3) pliki pobrane z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, 4) inne dokumenty potwierdzające czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności lub 5) rejestr opracowany na podstawie wszystkich dokumentów wymienionych w poprzednich punktach |
Rejestr uwzględniający: 1) zapisy na wykresówkach, 2) wydruki danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, 3) pliki pobrane z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, 4) inne dokumenty potwierdzające czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności lub 5) rejestry opracowane na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 1-3 |
Treść ewidencji |
Brak regulacji w ustawie o czasie pracy kierowców |
– Liczba przepracowanych godzin oraz godzina rozpoczęcia i zakończenia pracy – Liczba godzin przepracowanych w porze nocnej – Liczba godzin nadliczbowych – Dni wolne od pracy z oznaczeniem tytułu ich udzielenia – Liczba godzin dyżuru oraz godzina rozpoczęcia i zakończenia dyżuru, ze wskazaniem, czy jest to dyżur pełniony w domu – Rodzaj i wymiar zwolnień od pracy, a także rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy – Wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy |
Karta ewidencji nieobecności pracownika |
Obowiązkowa przy każdej formie ewidencji oraz w razie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania godzin pracy kierowców objętych zadaniowym czasem pracy i otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub ryczałt za porę nocną |
Obowiązkowa w razie nieewidencjowania godzin pracy kierowców objętych zadaniowym czasem pracy oraz otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe lub ryczałt za por |